25 października 2013 Cmono. Rozmowy z pisarzami

Tygodnik Powszechny i Wydawnictwo Poznańskie przedstawia trzeci tom Biblioteki Tygodnika Powszechnego – książka Cmono to rozmowy z trzynastoma wybitnymi pisarzami przeprowadzone przez krytyka i eseistę, redaktora działu kultury Tygodnika Powszechnego, Grzegorza Jankowicza. Rozmówcami autora są: Rabih Alameddine, John Ashbery, Lukas Bärfuss, Etgar Keret, Alberto Manguel, Herta Müller, Amos Oz, Orhan Pamuk, Marjane Satrapi, Charles Simic oraz Josef Škvorecký, György Spiró i Dubravka Ugrešić.

Tytułowe „cmono” to słowo, które pojawia się w pierwszym tomie Słownika języka polskiego Lindego. Według jednej z legendarnych wersji słynny leksykograf ułożył swą księgę tylko po to, by zrozumieć jego sens. Nie szczędził pieniędzy i czasu, by odkryć sens „cmono”. Bez skutku. Umarł niespełniony, targany poczuciem klęski, rozgoryczony. Zagadka została rozwiązana dopiero po jego śmierci. Odpowiedź znajdziecie w książce Jankowicza.

Książka, trzeci tom Biblioteki Tygodnika Powszechnego, wydana we współpracy Tygodnika Powszechnego z Wydawnictwem Poznańskim, ukazała się na rynku 21 października 2013 roku. Premiera książki towarzyszyła krakowskiemu Festiwalowi Conrada.

Publikacja jest dostępna na www.wydawnictwopoznanskie.com, na www.literia.pl oraz na www.powszech.net/cmono. Książkę można zakupić także w wybranych księgarniach w Polsce. W internecie egzemplarze z podpisem autora można kupić w sklepiku internetowym Tygodnika Powszechnego na wislna12.na.allegro.pl. Dystrybutorem tytułu jest Ringier Axel Springer Polska Sp. z o.o. Fragmenty książki dostępne w Wirtualnej Bibliotece Krakowa. Więcej informacji na stronie qr.miastoliteratury.pl.

Tytuł: Cmono. Rozmowy z pisarzami
Autor: Grzegorz Jankowicz
Oprawa: miękka
Stron: 152
Wydawca: Wydawnictwo Poznańskie, Tygodnik Powszechny Sp. z o.o.
Cena: 29,90 pln
Data premiery: 21.10.2013
Cykl wydawniczy: Biblioteka Tygodnika Powszechnego, tom III
Patroni medialni: TVP Kultura, Radio Kraków, civilia.pl

O książce:

Wszystkie wywiady zgromadzone w książce znajdują swój początek w lekturze, dlatego zasadnie można je nazwać rozmowami literackimi, co nie oznacza, że ich jedynym tematem jest literatura. W części pierwszej Grzegorz Jankowicz pyta o znaczenie i funkcję opowieści w naszym jednostkowym i wspólnotowym życiu. Orhan Pamuk, Etgar Keret, Amos Oz i kilku innych podkreślają, że bardziej niż kiedykolwiek potrzebujemy dziś opowieści, potrzebujemy świadomej swych ograniczeń i zalet narracji, za pomocą której opiszemy dookolną rzeczywistość, nadamy jej znaczenie, zawiążemy z nią (i z innymi) relację, a także wyrazimy swe poglądy, zamanifestujemy przekonania, przedkładając je naszym rozmówcom pod rozwagę. O owych przekonaniach mówią pisarki i pisarze w drugiej części książki, zwracając uwagę na społeczne, polityczne i ideologiczne problemy współczesnego świata: nadużycia władzy, status kobiet, niebezpieczny mariaż polityki i religii, fiasko projektów pomocowych, które państwa zachodnie realizowały w innych częściach globu. Wreszcie w części trzeciej padają pytania o słowo jako naczynie gromadzące sens, jako narzędzie emancypacji i aparat zniewolenia, spoiwo nieprzyległych do siebie myśli, odległych wątków i tematów, a także żeton w komunikacyjnej grze, którą prowadzimy każdego dnia, mniej lub bardziej udolnie powtarzając klasyczne gesty poetów.

Ale rozmowy Jankowicza nie dotyczą wyłącznie najważniejszych problemów współczesnego świata i literatury. Można się z nich także dowiedzieć, kogo kocha Amos Oz? Albo dlaczego Orhan Pamuk szukał szczoteczek do zębów z lat 70. XX wieku? Kiedy Herta Müller postanowiła napisać pierwszą historię? O czym Etgar Keret rozmawiał z policjantem grającym w jego filmie olbrzyma? Jak John Ashbery został poetą laureatem stacji MTV? O czym była pierwsza – napisana w wieku 9 lat – powieść Josefa Škvorecký'ego? Gdzie Rabih Alameddine obejrzał Rękopis znaleziony w Saragossie Wojciecha Hasa? I co Alberto Manguel czytał Borgesowi?

Sztuka rozmowy, tak jak sztuka czytania, polega na współ-tworzeniu. Pytania i odpowiedzi, komentarze i riposty - wszystko to składa się na nowy tekst, którego żaden z uczestników dysputy nie jest wyłącznym autorem. A jednak to stawiający pytania ma najtrudniejsze zadanie. Grzegorz Jankowicz jest w tej materii prawdziwym mistrzem, potrafiącym ustawić niemal niewidoczny stelaż, na którym jego rozmówca może zawiesić swe myśli. Treść pochodzi od osoby udzielającej wywiadu, ale spójność, błyskotliwość i jasność wywodu zawdzięczamy samemu Jankowiczowi, który jest niczym magik wydobywający językowe króliki z naszych kapeluszy.

Alberto Manguel

Grzegorz Jankowicz – filozof literatury, krytyk i tłumacz. Redaktor działu kultury Tygodnika Powszechnego. Pracownik Centre for Advanced Studies in the Humanities UJ. Wiceprezes Fundacji Korporacja Ha!art, redaktor jej dwóch serii wydawniczych: Linia Krytyczna i Proza Obca. Juror Nagrody Poetyckiej Silesius. Dyrektor wykonawczy Festiwalu Conrada. Niedawno wydał książkę: Po co jest sztuka? Rozmowy z pisarzami (Kraków 2013).