29 października 2010 Opowieść o mistrzu opowieści
Gościem tegorocznej edycji Festiwalu będzie Rabih Alameddine, autor powieści Hakawati, entuzjastycznie przyjętej przez europejską i amerykańską krytykę.
Tytułowy hakawati to wędrowny mistrz opowieści – „fabulant”, pełniący szczególnie istotną rolę w dawnej społeczności Libanu, skupiający wokół siebie wspólnotę, nadający swoją gawędą rytm jej codziennemu życiu. To również figura, która w różnych wcieleniach powraca nieustannie w powieści Alameddine'a; plan „współczesny”, śledzący losy Osamy i jego dziadka – Izmaela, wybitnego fabulanta – splata się tu ściśle z licznymi baśniami i gawędami, przechodząc między nimi płynnie, odkrywając narracyjny potencjał „dzisiejszego” życia.
Hakawati nie jest jednak prostym wyrazem tęsknoty za utraconą figurą „mistrza opowieści”. To próba przełamania własnej nieufności wobec narracji, próba zawierzenia – na przekór wszystkiemu i mimo wszystko – opowiadaniu i literaturze. Powieść Alameddine'a rozgrywa się w przestrzeni między odważną (momentami brawurową wręcz) deklaracją wiary w narrację a diagnozą zmęczenia i wtórności, które zdominowały – według twórcy – metaliteracką dyskusję Zachodu.
Ten zasadniczy dla Alameddine'a wątek nie wyklucza poruszenia przez autora problemu współczesnej społecznej tożsamości (przeciwnie – autor nieustannie przypomina o wspólnotowej roli literatury). Hakawati wydaje się najciekawsze właśnie tam, gdzie przecinają się linie „metanarracyjna” i krytyczno-społeczna; gdzie „mistrz opowieści” staje się czujnym obserwatorem przemian we współczesnej kulturze. Hakawati, nazywana w pewnym uproszczeniu „powieścią szkatułkową”, umiejętnie łączy bowiem liczne (mniej i bardziej prywatne) historie.
Grzegorz Jankowicz, który poprowadzi spotkanie z Alameddinem, jako jeden z niewielu polskich krytyków zwrócił uwagę na powieść libańsko-amerykańskiego pisarza (tłumaczenie na polski ukazało się w 2009), publikując w „Tygodniku Powszechnym” krytycznoliteracki szkic na jej temat („Wszystko za nic”).
